ความรู้

วิธีวิทยาของการศึกษาวานร

ครอบครัวชะนีในอุทยานเขาใหญ่ จากการทำงานวิจัยอย่างต่อเนื่อง โดยทีมนักวิจัยชะนีของมหาวิทยาลัยมหิดลและศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติในอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ ทำให้มีการตั้งชื่อให้กับชะนีแต่ละตัว โดยแต่ละตัวจะได้รับการตั้งชื่อโดยนักวิจัยที่พบชะนีตัวนั้นเป็นคนแรก ชื่อชะนีจึงมีทั้งภาษาอังกฤษ ญี่ปุ่นและไทย จากการเก็บข้อมูลอย่างเป็นระบบทำให้สามารถระบุได้ว่าชะนีแต่ละตัวเป็นสมาชิกของครอบครัว (group) ใด  ที่มา : ดร.จันทร์เพ็ญ ศรลัมพ์ “บันทึกชีวิตชะนีใน 1...

คน ข้าว นา ควาย ในวัฒนธรรมเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

มองสังคมผ่านวิวัฒนาการ ‘ข้าว มนุษย์รู้จักปลูกข้าวตั้งแต่เมื่อไร มีศาสตร์หลายสาขาที่ใช้ ‘ข้าว’ เป็นวัตถุในการศึกษาสังคมมนุษย์ เพราะวิวัฒนาการ ของการเพาะปลูกข้าวสะท้อนให้เห็นถึงความสัมพันธ์ของมนุษย์กับสิ่งแวดล้อม และ ความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์ด้วยกันเองในช่วงที่มีการเปลี่ยนผ่านทางสังคมจากการหาของป่าล่าสัตว์มาเป็นสังคมเกษตรกรรม หลักฐานทางโบราณคดีบ่งบอกว่ามนุษย์ใน ลุ่มแม่น้ำแยงซีนำข้าวมาเป็นอาหารเมื่อกว่าหมื่นปีที่แล้ว และเริ่มเพาะปลูกข้าวเมื่อ ประมาณ 6,000 ปีที่แล้ว ก่อนที่จะแพร่กระจายไปยังภูมิภาคต่างๆจนมีการเพาะปลูก อย่างแพร่หลายในปัจจุบันการวิเคราะห์ทางวิทยาศาสตร์เชิงโบราณคดีเผยให้เห็นถึง ความซับซ้อนของกระบวนการกลายมาเป็น ‘พันธุ์พืชปลูก’ ของข้าว พัฒนาการทางสังคมกับการเพาะปลูก        เมื่อหลังสิ้นสุดยุคน้ำแข็ง อุณหภูมิโลกเพิ่มสูงขึ้นและมีฝนตกชุก...

ที่ทางของวานรและมนุษย์ ?

ในสังคมสมัยใหม่ จัดวางความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสัตว์หรือโดยเฉพาะวานร เปลี่ยนแปลงไปตามพื้นที่และเวลา ในวัฒนธรรมญี่ปุ่น มองความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิตต่าง ๆ ว่าเป็นความสัมพันธ์ระหว่างพี่น้องที่มีอาวุโสต่างกัน นับเป็นทัศนะที่มองเห็น “เอกภาพของมนุษย์และสัตว์” ในชาติตะวันตก ความคิดเกี่ยวกับความสัมพันธ์ของคนและวานรเริ่มเปลี่ยนไป หลังจากที่ชาร์ลส์ ดาร์วิน (พ.ศ.2352-2425) ตีพิมพ์ผลงานเกี่ยวกับทฤษฎีวิวัฒนาการ และการแสดงออกทางอารมณ์ในคนและสัตว์ ก่อนหน้านั้น นักปรัชญาสมัยใหม่ เช่น...

ชวนอ่าน: การจัดพิพิธภัณฑ์เพื่อคนตาบอด

ดาว์โหลดที่นี้: การจัดพิพิธภัณฑ์เพื่อคนตาบอด

หนังสือประกอบนิทรรศการ“คลื่นไหวภายใต้โดม การเป็นส่วนหนึ่งและการเคลื่อนย้ายในวัฒนธรรมมุสลิม”

สามารถดาวน์โหลดหนังสือประกอบนิทรรศการ “คลื่นไหวภายใต้โดม การเป็นส่วนหนึ่งและการเคลื่อนย้ายในวัฒนธรรมมุสลิม” ได้ตามลิงค์ด้านล่าง หนังสือประกอบนิทรรศการ“คลื่นไหวภายใต้โดม

เมื่อวานรเข้าสู่ “ยุคหิน” ?: “เครื่องมือ” และการนิยามความเป็นมนุษย์

ระหว่างที่เจน กูดัลล์ สังเกตพฤติกรรมของชิมแปนซีในเขตสงวนพันธุ์สัตว์ป่าลำธารกอมเบ ประเทศแทนซาเนีย ช่วง พ.ศ. 2503 เธอสังเกตเห็น ชิมแปนซีตัวที่เธอตั้งชื่อให้ว่า เดวิด เกรย์เบียร์ด นั่งยอง ๆ ข้าง ๆ จอมปลวก เด็ดใบหญ้าแหย่ลงในโพรง แล้วดึงใบหญ้าที่เต็มไปด้วยปลวกออกมา...

สารคดี “มรดกวัฒนธรรมเชิงช่างเมืองเพชร”

จาก นิทรรศการ สู่สารคดี “มรดกวัฒนธรรมเชิงช่างเมืองเพชร”ร่วมหาคำตอบมรดกวัฒนธรรมเชิงช่างเมืองเพชรคืออะไร ? https://www.youtube.com/watch?v=X7bgoPD7wLc

พระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ: ขวัญแรกและกำลังใจเกษตรกรไทย

ปี 2567  ได้กำหนดให้วันศุกร์ที่ 10 พฤษภาคม 2567 เป็นวันพืชมงคล หรือวันเริ่มตนแห่งฤดูกาลเพาะปลูก วันพืชมงคล จะมีพระราชพิธี 2 พิธีรวมกัน คือ พระราชพิธีพืชมงคล อันเป็นพิธีสงฆ์ (เพิ่งมีขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 4 แห่งกรุงรัตรโกสินทร์) เป็นพระราชพิธีวันแรกในพระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม...

แห่เทียนพรรษา: งานบุญ สร้างสามัคคีของพุทธศาสนิกชน

แรม 1 ค่ำ เดือน 8 ของทุกปีคือวันเข้าพรรษา ปี 2567 ตรงกับวันอาทิตย์ที่ 21 กรกฎาคม 2567 ความสำคัญของวันเข้าพรรษาคือการที่พระภิกษุสงฆ์อยู่จำพรรษาเป็นเวลา 3 เดือน โดยในระยะเวลา 3 เดือนพระภิกษุสงฆ์จะได้เพื่อศึกษาธรรมวินัย ในขณะเดียวกันก่อนจะถึงวันเข้าพรรษาเหล่าพุทธศาสนิกชนจะจัดเตรียมเทียนและผ้าอาบน้ำฝนเพื่อถวายวัด

วานร ถึง มนุษย์: รอยเท้าแรกของบรรพชน

อาจกล่าวได้ว่าหลักฐานของ “การเดินทาง” ครั้งแรกเพื่อที่จะเป็น “มนุษย์” เริ่มขึ้นที่ประเทศแทนซาเนีย ทวีปแอฟริกาตะวันออก