ความรู้

วิธีวิทยาของการศึกษาวานร

ครอบครัวชะนีในอุทยานเขาใหญ่ จากการทำงานวิจัยอย่างต่อเนื่อง โดยทีมนักวิจัยชะนีของมหาวิทยาลัยมหิดลและศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติในอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ ทำให้มีการตั้งชื่อให้กับชะนีแต่ละตัว โดยแต่ละตัวจะได้รับการตั้งชื่อโดยนักวิจัยที่พบชะนีตัวนั้นเป็นคนแรก ชื่อชะนีจึงมีทั้งภาษาอังกฤษ ญี่ปุ่นและไทย จากการเก็บข้อมูลอย่างเป็นระบบทำให้สามารถระบุได้ว่าชะนีแต่ละตัวเป็นสมาชิกของครอบครัว (group) ใด  ที่มา : ดร.จันทร์เพ็ญ ศรลัมพ์ “บันทึกชีวิตชะนีใน 1...

สงกรานต์ไทย: มรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ของมนุษยชาติ Songkran in Thailand: The Intangible Cultural Heritage of Humanity

คำ “สงกรานต์” เป็นภาษาสันสกฤต แปลว่า การเคลื่อนที่ หรือการเคลื่อนย้าย หมายถึง การเคลื่อนย้ายของพระอาทิตย์จากราศีหนึ่งสู่ราศีหนึ่ง สงกรานต์ จึงเป็นช่วงเวลาที่พระอาทิตย์เคลื่อนย้ายจากราศีมีนสู่ราศีเมษโดยถือว่าเป็นช่วงเวลาของการเข้าสู่ปีใหม่ ถือกันว่าวันที่ 13 เมษายน เป็นวันสิ้นปีเก่า ซึ่งเป็นวันมหาสงกรานต์ ซึ่งเป็นวันที่พระอาทิตย์เคลื่อนย้ายไปสู่ ราศีเมษ ส่วนวันที่ 14...

ชวนอ่านบทความเรื่อง: วัตถุพิพิธภัณฑ์และการส่งเสริม สุขภาวะ: โครงการนำร่อง เพื่อผู้สูงอายุ ณ พิพิธภัณฑ์ ธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ

ดาว์โหลดที่นี้: วัตถุพิพิธภัณฑ์และการส่งเสริม สุขภาวะ: โครงการนำร่อง เพื่อผู้สูงอายุ ณ พิพิธภัณฑ์ ธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ

ลอย…ลอยกระทง

ลอยกระทง เป็นประเพณีที่มีมาแต่โบราณ ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 12 ของทุกปี ในศิลาจารึกสมัยสุโขทัยไม่ได้ปรากฏชื่อ “ลอยกระทง” อย่างชัดเจน แต่ในศิลาจารึกของพ่อขุนรามคำแหงมีชื่อ “เผาเทียน เล่นไฟ” ซึ่งมีความหมายอย่างกว้างๆ ว่า การทำ บุญไหว้พระ ส่วนเอกสารและวรรณคดีสมัยกรุง ศรีอยุธยาสมัยแรกๆ ก็มีแต่ชื่อ ชักโคม...

ชีวประวัติของทุ่งรังสิต: จากสมัน นาข้าว สาวโรงงาน ถึงนักศึกษาและเหี้ย

ใช่ว่าจะมีแต่มนุษย์เท่านั้น ที่มีอัตชีวประวัติ สถานที่ก็เช่นกัน สถานที่แต่ละแห่งมีชีวประวัติเป็นของตนเอง        ในขณะที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ซึ่งประกาศตนเป็น มหาวิทยาลัยของประชาชน เป็นมหาวิทยาลัยที่มีเสรีภาพทุก ตารางนิ้ว ซึ่งกำลังจะมีอายุครบ 80 ปี ใน พ.ศ 2557 นี้ “ทุ่งหลวงหรือทุ่งรังสิต” ก็มีชีวประวัติเป็นของตนเอง เป็นชีวประวัติที่เกี่ยวพันอย่างสำคัญ กับความเปลี่ยนแปลงของกายภาพของที่ราบภาคกลาง และผูกพันอย่างแนบแน่นกับความเปลี่ยนแปลงที่สำคัญของสังคมไทย โดยได้ผนวกรวมเอาชีวิต ส่วนหนึ่งของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์เข้าไปเป็นส่วนหนึ่งใน ชีวประวัติอันซับซ้อนนั้น ...

เครื่องเขิน: หัตถศิลป์แห่งภูมิปัญญา

“เครื่องเขิน” งานหัตถศิลป์ของชาวล้านนา รับอิทธิพลมาจากไทเขิน ได้บ่งบอกถึงภูมิปัญญาของผู้คนในการเลือกรับปรับแต่งวัสดุพื้นถิ่น ให้เป็นสิ่งของเครื่องใช้ที่วิจิตรงดงาม และทรงคุณค่า ความเป็นมา           เครื่องเขิน คือหนึ่งในงานหัตถกรรมที่แพร่หลายในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ หรือเอเชียอาคเนย์ ในอดีตเครื่องเขินมีสถานภาพเป็นทั้งของใช้ในครัวเรือน เครื่องใช้ในพิธีกรรม ตลอดจนรูปเคารพและงานศิลปกรรม เครื่องเขินมีโครงสร้างจากไม้และที่นิยมมากที่สุดคือ โครงสร้างจากไม้ไผ่ ซึ่งช่วยให้ของใช้นั้นมีน้ำหนักเบา หลักการของเครื่องเขินคือนำเครื่องจักสานมาเคลือบด้วยยางไม้ชนิดหนึ่งที่มีสีดำ ซึ่งเรียกกันว่า ยางรัก ภาชนะใช้สอยเมื่อเคลือบยางรักและตกแต่งผิวให้สวยงามด้วยวิธีการต่างๆ เสร็จแล้วจึงเรียกว่า เครื่องเขิน           ความเป็นมาของ “เครื่องเขิน” สืบจากหลักฐานในประเทศจีนที่พบว่ามีภาชนะเครื่องรักมากว่า 4,000 ปีแล้ว...

25 ปี พิพิธภัณฑ์ธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ

ดาวน์โหลดหนังสือ 25 ปี พิพิธภัณฑ์ธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ พ.ศ.2530 – พ.ศ.2555

ชวนอ่าน: การจัดพิพิธภัณฑ์เพื่อคนตาบอด

ดาว์โหลดที่นี้: การจัดพิพิธภัณฑ์เพื่อคนตาบอด

หนังสือ มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติ: บทเรียนจากเพื่อนบ้าน

หนังสือ มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติ: บทเรียนจากเพื่อนบ้าน Heritage of the Nations : lessons learned from the neighboring countries) จัดพิมพ์ขึ้นโดยศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) มีจุดประสงค์เพื่อเผยแพร่ความรู้ที่เกี่ยวข้องกับ หนังสือ มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติ: บทเรียนจากเพื่อนบ้าน (Heritage of the Nations...

สารคดี “มรดกวัฒนธรรมเชิงช่างเมืองเพชร”

จาก นิทรรศการ สู่สารคดี “มรดกวัฒนธรรมเชิงช่างเมืองเพชร”ร่วมหาคำตอบมรดกวัฒนธรรมเชิงช่างเมืองเพชรคืออะไร ? https://www.youtube.com/watch?v=X7bgoPD7wLc