ความรู้

ดาวน์โหลด ข้าวและชาวนาไทย ในกระแสการเปลี่ยนแปลง โดย อ.ดร.ชลิตา บัณฑุวงศ์ จากนักล่ามาเป็นชาวนา จากข้าวป่ามาเป็นข้าวปลูก โดย ผศ.ดร.พจนก กาญจนจันทร การบรรยาย “นาและข้าวในสำนึกชาวเอเชียตะวันออกเฉียงใต้” และ “วิถีข้าว วิถีชีวิตในการบูรณาการทางสังคมไท” โดย ผศ.ดร. ยุกติ มุกดาวิจิตร และ ผศ.ดร. พิเชฐ สายพันธ์

สามารถดาวน์โหลดหนังสือประกอบนิทรรศการ “ทุ่งรังสิต” จากสมัน นาข้าว สาวโรงงาน ถึงนักศึกษาและเหี้ย ได้ตามลิงค์ด้านล่าง หนังสือประกอบนิทรรศการ “ทุ่งรังสิต”

เกรียงไกร-หน้ากาล อ.ดร.เกรียงไกร เกิดศิริ รองคณบดีฝ่ายวิชาการและวิจัย คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร วัตถุ: หน้ากาล มธ.323.2535 “หน้ากาล” หรือ “เกียรติมุข” เป็นประติมานวิทยาที่นิยมนำมาตกแต่งศาสนาสถานทั้งในฮินดูและพุทธศาสนา ทว่าหน้ากาลที่เก็บรักษาในพิพิธภัณฑ์แห่งนี้ คือ หน้ากาลที่เคยตกแต่งบนองค์เจดีย์พุทธศาสนา ซึ่งมีความหมายว่า ...กาลเวลาเป็นสิ่งหนึ่งที่เฝ้ากลืนกินสรรพสิ่ง แม้กระทั่งตัวมันเอง และเป็นสัจจะนิรันดร์...ทว่าหน้ากาลชิ้นนี้ได้นำมาเก็บรักษาในพิพิธภัณฑ์ที่มีเป้าหมายในการยื้อยุดมิให้กาลเวลาทำให้เกิดความเปลี่ยนแปลง ด้วยเป้าหมายของการเป็น “วัตถุทางวัฒนธรรม” สำหรับการเรียนรู้ ...ด้วนสถานะนี้ หน้ากาลชิ้นนี้ จึงมีความหมายที่ย้อนแย้ง ด้วยกำลังถูกยื้อยุดมิให้เปลี่ยนแปลงภายใต้ความหมาย และภายใน...

นิทรรศการ เจ้าชายน้อย: หนังสือ การสะสมและการสนทนาข้ามวัฒนธรรม 77 ปีหนังสือเจ้าชายน้อย (พ.ศ.2486-2563) “เจ้าชายน้อย” เป็นวรรณกรรมที่ได้รับการแปลเป็นภาษาต่างๆ มากที่สุดในโลก รองจากคัมภีร์ไบเบิล คือมากกกว่า 380 ภาษา ใน 62 ประเทศหลังการตีพิมพ์ครั้งแรกในปี พ.ศ.2486 เป็นภาษาอังกฤษและฝรั่งเศส จากนั้นจึงแปลเป็นภาษาโปลิช (Polish) ในปี พ.ศ. 2490 แล้วขยายเป็นภาษาอื่นๆ ในกลุ่มประเทศยุโรปตะวันตกและยุโรปเหนือ...

ดาว์โหลดที่นี้: การจัดพิพิธภัณฑ์เพื่อคนตาบอด

หนังสือ “ฃุนน้อย” ฉบับ ลายสือไทและภาษาถิ่นสุโขทัย ฉบับนี้ เป็นผลงานสืบเนื่องจากนิทรรศการ “เจ้าชายน้อย : หนังสือ ของสะสมและการสนทนาข้ามวัฒนธรรม” ซึ่งจัดขึ้นโดยพิพิธภัณฑ์ธรรมศาสตร์ฯ และคณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยาในปี พ.ศ.2563 หนังสือ “ฃุนน้อย” ฉบับนี้แปลขึ้นใหม่เป็นภาษาท้องถิ่นสุโขทัยและถ่ายถอดคำแปลด้วยอักษร “ลายสือไท สมัยสุโขทัย”  ในการแปลอาศัยต้นฉบับ...

“เครื่องเขิน” งานหัตถศิลป์ของชาวล้านนา รับอิทธิพลมาจากไทเขิน ได้บ่งบอกถึงภูมิปัญญาของผู้คนในการเลือกรับปรับแต่งวัสดุพื้นถิ่น ให้เป็นสิ่งของเครื่องใช้ที่วิจิตรงดงาม และทรงคุณค่า ความเป็นมา           เครื่องเขิน คือหนึ่งในงานหัตถกรรมที่แพร่หลายในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ หรือเอเชียอาคเนย์ ในอดีตเครื่องเขินมีสถานภาพเป็นทั้งของใช้ในครัวเรือน เครื่องใช้ในพิธีกรรม ตลอดจนรูปเคารพและงานศิลปกรรม เครื่องเขินมีโครงสร้างจากไม้และที่นิยมมากที่สุดคือ โครงสร้างจากไม้ไผ่ ซึ่งช่วยให้ของใช้นั้นมีน้ำหนักเบา หลักการของเครื่องเขินคือนำเครื่องจักสานมาเคลือบด้วยยางไม้ชนิดหนึ่งที่มีสีดำ ซึ่งเรียกกันว่า ยางรัก ภาชนะใช้สอยเมื่อเคลือบยางรักและตกแต่งผิวให้สวยงามด้วยวิธีการต่างๆ เสร็จแล้วจึงเรียกว่า เครื่องเขิน           ความเป็นมาของ “เครื่องเขิน” สืบจากหลักฐานในประเทศจีนที่พบว่ามีภาชนะเครื่องรักมากว่า 4,000 ปีแล้ว...

มีข้อสังเกตว่า เมื่อมนุษย์ทำความเข้าใจวานร มีความโน้มเอียงที่จะมอง และสร้างความรู้เกี่ยวกับสังคมวานรผ่านมุมมองที่มีเพศชายเป็นศูนย์กลาง (Androcentrism) โดยอาศัยฐานความคิดเรื่องเพศของโลกตะวันตกเป็นเกณฑ์ วานรวิทยา (Primatology) จึงพัวพันอยู่กับ “อคติของเพศชาย”  แม้จะมีสปีชีส์อยู่มากกว่า 200 สายพันธุ์ แต่นักไพรเมตศึกษาอาศัยความรู้เกี่ยวกับพฤติกรรมทางสังคมของลิงบาบูนในทุ่งหญ้าสะวันนาของแอฟริกาเป็นรูปแบบหลักในการอธิบายแบบแผนวิวัฒนาการของทั้งวานรและมนุษย์...

แรม 1 ค่ำ เดือน 8 ของทุกปีคือวันเข้าพรรษา ปี 2567 ตรงกับวันอาทิตย์ที่ 21 กรกฎาคม 2567 ความสำคัญของวันเข้าพรรษาคือการที่พระภิกษุสงฆ์อยู่จำพรรษาเป็นเวลา 3 เดือน โดยในระยะเวลา 3 เดือนพระภิกษุสงฆ์จะได้เพื่อศึกษาธรรมวินัย ในขณะเดียวกันก่อนจะถึงวันเข้าพรรษาเหล่าพุทธศาสนิกชนจะจัดเตรียมเทียนและผ้าอาบน้ำฝนเพื่อถวายวัด

รองศาสตราจารย์สุมิตร ปิติพัฒน์ อดีตรองอธิการบดีฝ่ายวิจัยและบริการวิชาการ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ อดีตคณบดีคณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (พ.ศ. 2531-2534) และ อดีตผู้อำนวยการสถาบันไทยคคีศึกษา (พ.ศ. 2536-2542) รองศาสตราจารย์สุมิตรจบการศึกษาระดับปริญญาโท สาขาสังคมศาสตร์ จาก Michigan State University และสาขามานุษยวิทยา จาก Harvard University สหรัฐอเมริกา ท่านเป็นบุคลากรที่มีบทบาทและคุณูประการอย่างสำคัญต่อคณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์...