ภาพถ่ายจากการสำรวจแหล่งวัฒนธรรมและเก็บข้อมูลกลุ่มชาติพันธุ์ในประเทศจีน

52
views

กลุ่มภาพถ่ายจากการสำรวจและเก็บข้อมูลภาคสนามในมณฑลยูนนาน มณฑลไหหลำ มณฑลกุ้ยโจว สาธารณรัฐประชาชนจีน ปี พ.ศ. 2541-2548

ปี 2542-2543 สุมิตร ปิติพัฒน์ และเสมอชัย พูลสุวรรณ ได้เดินทางไปสำรวจคนไทและจ้วงในแถบตะวันออกเฉียงใต้ของมณฑลยูนนาน โดยเก็บข้อมูลครั้งแรกในเดือนกุมภาพันธ์ 2540 ต่อมาได้เข้าไปเก็บข้อมูลภาคสนามเพิ่มเติมในเดือนมกราคม 2542 ในครั้งนั้นได้เก็บข้อมูลในเขตปกครองตนเองของชนชาติจ้วงและแม้ว   ในจังหวัดเหวินซาน

การศึกษากลุ่มคนไทและจ้วง ในแถบตะวันออกเฉียงใต้ของมณฑลยูนนานในปี 2543 เป็นการศึกษาต่อเนื่องจากการวิจัยเรื่องคนไทและเครือญาติในมณฑลกุ้ยโจวและไหหลำ ปี 2542 งานทั้งสองชิ้นครอบคลุมเรื่องความเชื่อและพิธีกรรมทางศาสนา นิทานกำเนิด ระบบการแต่งงาน ระบบการปกครอง ฯลฯ โดยเก็บข้อมูลจากการสัมภาษณ์ผู้รู้เรื่องวัฒนธรรมประเพณี และผู้ประกอบพิธีกรรมของชนเผ่าแต่ละกลุ่ม จากนั้นนำข้อมูลมาศึกษาเทียบเคียงกับเอกสารทางประวัติศาสตร์ของจีน ทำให้สามารถค้นพบเค้าเงื่อนความสัมพันธ์ระหว่างวัฒนธรรมของบรรพบุรุษคนไทกลุ่มต่างๆ ในจีนตอนใต้กับวัฒนธรรมดั้งเดิมของจีนโบราณแห่งลุ่มแม่น้ำเหลือง

ในปีเดียวกันนี้ยังได้สำรวจกลุ่มคนไทบริเวณทางตอนใต้ของจีน ได้แก่ จ้วง ซึ่งกลุ่มย่อยของจ้วงที่ทำการสำรวจ คือ ปู้นุง ปู้ไต่ และปู้ไย่ ในเขตจังหวัดเหวินซาน และสำรวจกลุ่มไทเยว่ ไทโล และไทเอวลาย ที่อาศัยอยู่บริเวณต้นแม่น้ำแดง ในเขตอำเภอหยวนหยาง ทางตะวันออกเฉียงใต้ของมณฑลยูนนาน

ปี 2541-2542 สุมิตร ปิติพัฒน์ และเสมอชัย พูลสุวรรณ ศึกษาคนไท 5 กลุ่ม ได้แก่ หลี ในมณฑลไหหลำ และ ต้ง สุ่ย ปู้ยี เกอหล่าว ในมณฑลกุ้ยโจว ซึ่งได้เก็บข้อมูลของกลุ่มชาติพันธุ์ต่าง ๆ ตามประเด็นดังต่อไปนี้

กลุ่มชาติพันธุ์หลี ได้เก็บข้อมูลภูมิหลังทางประวัติศาสตร์และชาติพันธุ์วิทยาของมณฑลไหหลำ นิทานกำเนิด ความเชื่อและพิธีกรรม ระบบการทำนารวม การแต่งงานและสืบทอดมรดก แบบแผนบ้านเรือนและองค์กรหมู่บ้าน

กลุ่มชาติพันธุ์เกอหล่าว ต้ง สุ่ย และปู้ยี  ได้เก็บข้อมูลประวัติความเป็นมาของหมู่บ้าน ตำนานเทพเจ้าแห่งภูเขา ความเชื่อและพิธีกรรม การแต่งงานและสืบทอดมรดก แบบแผนบ้านเรือนและองค์กรหมู่บ้าน แบบแผนการผลิต นิทานกำเนิด

ปี 2545 สุมิตร ปิติพัฒน์ และเสมอชัย พูลสุวรรณ ได้ศึกษาคนไตในซือเหมา มณฑลยูนนาน ซึ่งเป็นงานต่อเนื่องจากการศึกษาคนไทและจ้วงในมณฑลยูนนาน ปี 2543

ผู้วิจัยได้ลงพื้นที่สำรวจซือเหมาครั้งแรกในเดือนเมษายน 2545 ได้นำเสนอข้อมูลชุมชนของคนไตในจังหวัดซือเหมาซึ่งเป็นจังหวัดใหญ่บริเวณลุ่มแม่น้ำโขงตอนกลาง ในภาคตะวันตกเฉียงใต้ของมณฑลยูนนาน ที่ในอดีตเคยมีคนไตอาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก ปัจจุบันยังมีบางพื้นที่ที่พบคนไตอาศัยอยู่อย่างหนาแน่นโดยเฉพาะที่อำเภอเหมิ่งเหลียน (เมืองแลม) ซึ่งเป็นเขตปกครองตนเองของชนชาติไต มูเซอ และว้า กับอำเภอจิงกู่ ซึ่งเป็นเขตปกครองตนเองของชนชาติไตและหยี

นอกจากนี้ยังได้เข้าไปสำรวจร่องรอยของคนไตในพื้นที่ที่เคยเป็นที่ตั้งชุมชนอันสำคัญของคนไตมาก่อน แต่ปัจจุบันได้หายสาบสูญไปหมดแล้ว ได้แก่ อำเภอจิ่งตงและอำเภอเจิ้นหยวน ผู้วิจัยได้เก็บข้อมูลจากการสัมภาษณ์ผู้รู้เรื่องประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม และประเพณีท้องถิ่น

ข้อมูลเหล่านี้นำมาวิเคราะห์ประวัติศาสตร์ความเป็นมาของคนไตแถบซือเหมา การแพร่เข้ามาและบทบาทด้านวัฒนธรรมของพุทธศาสนาเถรวาทในบริเวณนี้ ตลอดจนความสัมพันธ์ทางการเมืองและวัฒนธรรมระหว่างคนไตในพื้นที่กับจีนและกลุ่มชาติพันธุ์เพื่อนบ้านอื่นๆ เพื่อสร้างความเข้าใจถึงรากเหง้าความเป็นมาและพลวัตทางวัฒนธรรมของกลุ่มคนไตในซือเหมา

ปี 2546-2547 สำรวจคนไทที่อาศัยแถบบริเวณลุ่มน้ำแดง ในมณฑลยูนนาน อาทิ ไททราย ไทหยา ไทข่า ฯลฯ และ ปี 2548 สำรวจจ้วงในมณฑลกวางสี

ไทเย่ว หยวนหยาง ยูนนาน จีน
คนไทในมณฑลยูนนาน
ชาวปู้ยี (ผู้ยี) ยังใช้กลองมโหระทึกในการแสดง มณฑลกุ้ยโจว
ตลาดค้าม้าและวัว ใกล้หมู่บ้านชาวต้ง อำเภอหรงเจียง มณฑลกุ้ยโจว
คนไทในมณฑลยูนนาน
คนไทในมณฑลยูนนาน
คนไทในเมืองบ่อ (จิงกุ) นำอาหารมาเลี้ยงพระและคนที่วัด
หญิงชาวไตกลับจากนาสวน เมืองแลม ยูนนาน
ไตลื้อ เมืองเชียงทอง จ. ซือเหมา มณฑลยูนนาน
คนไตในซือเหมา
หน้ากากทองคำของเจ้าเมืองจิ่งตง ยูนนาน 16th century A.D.
ไทหยา ลุ่มน้ำแดง ยูนนาน จีน
หญิงไทขาวริมฝั่งแม่น้ำดำ ตอนไหลผ่านจีน อำเภอเจียงเฉิง มณฑลยูนนาน ใกล้กับชายแดนจีน-เวียดนาม
ไทดำ ใกล้ไทในลุ่มน้ำแดง ยูนนาน
ไททราย คนไทลุ่มน้ำแดง ในมณฑลยูนนาน