หนังสือ มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติ: บทเรียนจากเพื่อนบ้าน Heritage of the Nations : lessons learned from the neighboring countries) จัดพิมพ์ขึ้นโดยศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) มีจุดประสงค์เพื่อเผยแพร่ความรู้ที่เกี่ยวข้องกับ หนังสือ มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติ: บทเรียนจากเพื่อนบ้าน (Heritage of the Nations : lessons learned from the neighboring countries) จัดพิมพ์ขึ้นโดยศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) มีจุดประสงค์เพื่อเผยแพร่ความรู้ที่เกี่ยวข้องกับ “มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม” (Intangible Cultural Heritage) ตาม “อนุสัญญาว่าด้วยการสงวนรักษามรดกวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้” พ.ศ.2546 (Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage, 2003) ขององค์การยูเนสโก หรือองค์การสหประชาชาติเพื่อการศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรม (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization-UNESCO) ซึ่งประเทศไทยได้ดำรงสถานะเป็นภาคีสมาชิกของอนุสัญญาฯ โดยสมบูรณ์เมื่อวันที่ 10 กันยายน พ.ศ.2559 ภายหลังจากยื่นหนังสือการให้สัตยาบันไปเมื่อวันที่ 10 มิถุนายน พ.ศ.2559
หนังสือ มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติ: บทเรียนจากเพื่อนบ้าน ประกอบด้วยเนื้อหาสองส่วน คือ บทนำ ที่จะให้ภาพรวมของความเป็นมาเชิงประวัติของอนุสัญญาฯ นับตั้งแต่ที่มาและพัฒนาการภายใต้การดำเนินขององค์การยูเนสโกรวมถึงความเป็นมาและการดำเนินงานของประเทศไทยภายใต้กระทรวงวัฒนธรรมที่นำไปสู่การออก “พระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษามรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม พ.ศ.2559” ซึ่งมีความเกี่ยวเนื่องกับอนุสัญญาฯของยูเนสโกอย่างใกล้ชิด
ในส่วนที่สอง ประกอบด้วยบทความแปลจำนวน 6 บทที่ให้ภาพทั้งในทางกว้างและทางลึกอันเนื่องด้วยหลักการและข้อปฏิบัติของอนุสัญญาฯ ผ่านกรณีตัวอย่างของประเทศเพื่อนบ้านและจากประเทศในภูมิภาคอื่นๆ โดยคาดหวังว่า จะช่วยขยายความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับหลักการ กระบวนการ ข้อปฏิบัติรวมถึงข้อถกเถียงที่เกี่ยวเนื่องกับ “มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติ” (Intangible Cultural Heritage) ที่เกิดขึ้นในบริบททางสังคมที่หลากหลายซึ่งน่าจะเป็นบทเรียนที่จำเป็นในฐานะที่ประเทศไทยเข้าเป็นภาคีสมาชิกโดยสมบูรณ์ของอนุสัญญาฯ ได้แก่
- “มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม วัฒนธรรมที่มีชีวิตของกลุ่มชน”
โดย เฟรเดอริโก เลนเซอรินี แปลโดย อิสระ ชูศรี
2. “ของฉัน ของเธอ หรือของเรา: ความขัดแย้งระหว่างอินโดนีเซียและมาเลเซียเหนือมรดกวัฒนธรรมร่วม”
โดย จิน วิน ชอง แปลโดย เทียมสูรย์ สิริศรีศักดิ์
3. “เมื่อไม่มีผลงานชิ้นเอก: ผลกระทบอันแจ้งชัดและมรดกวัฒนธรรมที่มิใช่กายภาพในโลกที่มีพรมแดน”
โดย เคธี่ โฟลีย์ แปลโดย สุดแดน วิสุทธิลักษณ์
4. จากรูปแบบของพิธีกรรมสู่จุดดึงดูดนักท่องเที่ยว: การต่อรองการแปลงรูปแบบนาฏศิลป์ดั้งเดิมของกัมพูชาในโลกที่เปลี่ยนแปลง โดย เซเลีย ทุขแมน-รอสตา แปลโดย อิสระ ชูศรี
5. “การฉวยใช้วัฒนธรรม: การเมืองของมรดกวัฒนธรรมที่ไม่เป็นกายภาพในเวียดนาม”
โดย ออสการ์ ซาเลมิงค์
แปลโดย เทียมสูรย์ สิริศรีศักดิ์
6. “บทบาทพิพิธภัณฑ์กับการปกป้องคุ้มครองวัฒนธรรมที่ไม่เป็นกายภาพ”
โดย พัน โสวหย่ง แปลโดย พจนก กาญจนจันทร
